HIV tedavisi alan bireylerde tedavi uyumunu etkileyen psikososyal faktörler
| dc.contributor.advisor | Kumbasar, Hakan | |
| dc.contributor.author | Erdaş, Mehmed Burak | |
| dc.contributor.department | Ruh Sağlığı ve Hastalıkları | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2024-03-15T12:10:11Z | |
| dc.date.available | 2024-03-15T12:10:11Z | |
| dc.date.issued | 2020 | |
| dc.description.abstract | Amaç: İnsan immün yetmezlik virüsü (human immunodeficiency virus; HIV)enfeksiyonu tedavisinin başarısındaki önemli sorunların başında hastaların antiretroviral tedaviye (ART) uyum güçlüğü gelmektedir. Tedaviye uyumun tüm bu avantajlarına rağmen tüm dünyada ART uyum oranı %50 ile %70 arasında değişmektedir. Hâlbuki HIV ile uzun bir süre yaşamak için en az yüzde 95 oranında tedaviye uyum gösterilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada HIV tedavisi alan bireylerde tedavi uyumunu etkileyen faktörler arasından psikososyal faktörlerin araştırılması amaçlandı.Yöntem: 15.10.2019 ile 01.03.2020 tarihleri arasında Hastanemizin Enfeksiyon Hastalıkları Polikliniğinde izlenen ve HIV'e yönelik ilaç tedavisi uygulanan 50 hasta çalışmaya dahil edildi. Katılımcılara; sosyodemografik ve biyolojik faktörler veri formu, Beck depresyon ölçeği, Beck anksiyete ölçeği, Rosenberg benlik saygısı ölçeği, çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği uygulanarak elde edilen veriler modifiye Morisky tedavi uyum ölçeği (MMAS) ile karşılaştırıldı.Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 40,22±13,13 yıl olup %82'si erkeklerden oluşmuştu.Ölçek sonuçlarına göre; çok boyutlu algılanan sosyal destek, Beck depresyon, Beck anksiyete ve Rosenberg benlik saygısı ölçeklerinin ortalamaları sırasıyla 60,22±18,07, 10,58±10,53, 8,4±8,87 ve 1,016±0,90 olarak bulundu. Motivasyonu yüksek (n=27) ve düşük (n=23) olan gruplar arasında Beck depresyon, Beck anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeklerinde anlamlı farklılıkların olduğu belirlendi (p değerleri sırasıyla, 0,003, 0,007 ve 0,018). Korelasyon analizi sonuçlarına göre; Beck depresyon ve Beck anksiyete ölçekleri arasında pozitif yönlü ve yüksek düzeyde; Beck depresyon ve Rosenberg benlik saygısı ölçekleri arasında pozitif yönlü ve zayıf düzeyde; Beck depresyon ile çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçekleri arasında negatif yönlü ve zayıf düzeyde bir ilişki olduğu saptandı. Beck anksiyete ölçeği ve Rosenberg benlik saygısı ölçeği arasında ise pozitif yönlü ve zayıf düzeyde bir ilişki gözlendi. Sonuç:Türk popülasyonunda HIV enfeksiyonu için ART uyumu beklenenden düşüktür. Depresyon ve anksiyete bozukluğu gibi psikososyal bozukluklar, HIV/AIDS için ART uyumunu olumsuz olarak etkilemektedir. HIV tedavisinde hastaların tedaviye uyumsuzluğunu etkileyen faktörlerin klinisyenler tarafından bilinmesi, klinisyenlerin tedaviye uyumsuz olabilecek kişileri tespit edip bu kişilere daha fazla önem vermesini ve hastalara tedaviye uyumunun önemini anlatmasını sağlayacaktır. Bu aşamada ART uyumu desteği için konsültasyon liyezon psikiyatristlerinden ya da psikiyatri uzmanlarından destek alınabilir.Tedaviye uyum arttırma adına bireysel terapi veya grup terapileri uygulanması yararlı olabilir. | tr_TR |
| dc.description.ozet | Objective: Difficulty in patients' adherence to antiretroviral therapy (ART) is one of the most important problems in the success of the human immunodeficiency virus (HIV) infection treatment. Despite all these advantages of treatment compliance, the rate of ART adherence varies between 50% and 70% all over the world. However, to live with HIV infection for a long time, at least 95% of medication adherence is required. This study aimed to investigate psychosocial factors among the factors affecting treatment compliance in individuals receiving HIV treatment. Methods: Fifty patients who were treated for HIV and followed up at the Infectious Diseases Polyclinic of our hospital between October 15th, 2019 and March 1st, 2020 were included in the study. The data obtained by applying sociodemographic and biological factors data form, Beck depression scale, Beck anxiety scale, Rosenberg self-esteem scale, multidimensional perceived social support scale to participants were compared with the modified Morisky medication adherence scale (MMAS).Results: The average age of the patients were 40.22±13.13 years and 82% were male.According to the survey results, the means of multidimensional perceived social support, Beck depression, Beck anxiety, and Rosenberg self-esteem scales were found as 60.22±18.07, 10.58±10.53, 8.4±8.87, and 1.016 ± 0.90, respectively. There were significant differences in Beck depression, Beck anxiety and multidimensional perceived social support scales between groups with high motivation (n=27) and low (n=23) (p values, 0.003, 0.007 and 0.018, respectively). According to the results of the correlation analysis, there were a positive and high correlation between Beck depression and Beck anxiety scales, a positive and weak correlation between Beck depression and Rosenberg self-esteem scales,and a negative and weak correlation between Beck depression and perceived multidimensional social support scales. A positive and weak correlation was observed between the Beck anxiety and Rosenberg self-esteem scales.Conclusion: The adherence to ART for HIV infection is lower than expected in the Turkish population. Psychosocial disorders such as depression and anxiety negatively affect ART adherence. In HIV treatment, clinicians should know the factors that affect patients' non-conformity to treatment, identify people who may be incompatible with treatment, give more importance to these people, and explain to patients the importance of adherence to treatment. At this stage, assistance from consultation liaison psychiatrists or psychiatrists should be obtained to ART compliance support. Individual therapy or group therapies should be beneficial to increase medication adherence. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/90601 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Tıp Fakültesi | tr_TR |
| dc.subject | AIDS | tr_TR |
| dc.subject | HIV enfeksiyonları | tr_TR |
| dc.subject | Tedavi | tr_TR |
| dc.title | HIV tedavisi alan bireylerde tedavi uyumunu etkileyen psikososyal faktörler | tr_TR |
| dc.title.alternative | Psychosocial factors affecting medication adherence in individuals receiving HIV treatment | tr_TR |
| dc.type | MedicalThesis | tr_TR |