Cilt:21 Sayı:01 (2020)
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Gelişimsel Yetersizliği Olan Yetişkinler İçin İhmal Edilen Bir Zaman Dilimi: Serbest Zaman(Ankara Üniversitesi, 2020-03-01) Artar, Tahir Mete; Ergenekon, Yasemin; Eğitim Bilimleri FakültesiBu çalışmanın amacı, gelişimsel yetersizliği olan yetişkinlerin yaşamında önemli bir yer kaplayan serbest zaman kavramına yönelik temel kavramların açıklanması, gelişimsel yetersizliği olan bireylerin serbest zaman etkinliklerine katılımındaki sorunların ortaya konması ve ilgili araştırma bulgularından yola çıkılarak öneriler geliştirilmesidir. Çalışma kapsamında öncelikle serbest zaman, serbest zaman etkinliklerine yönelik sınıflandırmalar, serbest zaman etkinliklerinde sergilenen gerekli ve ilgili beceriler ile serbest zaman eğitimi kavramları ayrıntılı biçimde açıklanmıştır. Ayrıca yetişkinlik dönemindeki gelişimsel yetersizliği olan bireyler açısından serbest zaman etkinliklerinin önemi ve bu etkinliklere katılımda karşılaşılan sorunlar paylaşılmıştır. Son olarak ilgili alanyazından yola çıkılarak bu bireylerin serbest zamanlarını daha nitelikli geçirebilmeleri için paydaşlara öneriler sunulmuştur.Item Özel Eğitimde Geçiş Planlama ve Hizmetleri(Ankara Üniversitesi, 2020-03-01) Aktaş, Burcu; Kot, Mehmet; Yıkmış, Ahmet; Eğitim Bilimleri FakültesiGeçiş, bireylerin yaşantılarında çeşitli değişiklikler gerektiren ve yaşam boyu devam eden bir süreçtir. Bu süreçte özel gereksinimli bireyler, birtakım zorluklarla karşılaşmakta ve desteğe ihtiyaç duymaktadırlar. Geçiş hizmetleri planlaması, özel gereksinimli bireylerin değişim gerektiren çeşitli süreçlere uyumlarını sağlamak ve özel gereksinimli bireyler ile ailelerine verilen destek hizmetlerini sürekli hale getirmek amacı ile yapılmaktadır. Geçiş dönemleri; erken müdahale programlarından, okul öncesi, anasınıfı, ilkokul, ortaokul, lise, yükseköğretim, okuldan iş yaşamı ve toplumsal yaşama geçişi kapsayan uzun soluklu bir süreci içermektedir. Türkiye’ de geçiş planlamaları ile ilgili belirgin yasal dayanakların bulunmaması özel gereksinimli bireylerin tüm geçiş dönemlerinde çeşitli zorluklar yaşamalarına, programlar arasında kopuklukların olmasına, kendilerine sunulan özel eğitim hizmetlerinden yeterince yararlanamamalarına neden olmaktadır. Bu nedenle bu çalışmada; geçiş kavramı, dünyada geçişin yasal dayanakları, geçiş planlama süreci, geçiş planlamasını etkileyen etmenler, geçiş dönemleri, geçiş değerlendirme süreçleri ve Türkiye’de geçiş ile ilgili yapılan çalışmalar açıklanmaya çalışılmıştır.Item Özel Yetenekli Öğrenciyi Anlamak: Bir Durum Çalışması(Ankara Üniversitesi, 2020-03-01) Çetin, Abdullah; Ünsal, Serkan; Eğitim Bilimleri FakültesiBu araştırma, ilkokul ikinci sınıfta okuyan üstün yetenekli öğrencinin (Nehir); tanılanma sürecini, özelliklerini, özelliklerinin eğitime yansımalarını ve öğretmeninin Nehir’in gelişimi için gösterdiği davranışları ortaya çıkarmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma nitel araştırma desenlerinden durum çalışması yöntemiyle yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 eğitim öğretim yılı Kahramanmaraş ilinde görev yapan bir öğretmen ve onun üstün yetenekli bir öğrencisi oluşturmuştur. Araştırma verilerinin elde edilmesinde gözlem, görüşme ve doküman incelenmesi yöntemleri kullanılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda Nehir’in üstün yetenekli olduğunu öğretmenin fark ettiği ve tanılanması için Bilim ve Sanat Merkezine (BİLSEM) yönlendirdiği, Nehir’in üstün yetenekli öğrencilerde bulunabilecek özelliklerin birçoğunu gösterdiği ancak bazılarını göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanında Nehir’in öğretmeninin mesleki gelişimine katkıda bulunduğu, arkadaşlarını da olumlu yönde etkilediği ortaya çıkartılmıştır. Ayrıca Nehir’in öğretmeninin Nehir’in gelişimine katkı sağlamak için; destekleme, değer verme ve ailesi ile iletişim halinde olma gibi davranışlar sergilediği tespit edilmiştir.Item Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Öğretmen Adaylarının Engelli Öğrencilere Yönelik Metaforik Algıları (Gazi Üniversitesi Örneği)(Ankara Üniversitesi, 2020-03-01) Dayı, Eylem; Açıkgöz, Gökhan; Elçi, Ayşe Nur; Eğitim Bilimleri FakültesiBu araştırma, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü öğretmen adaylarının engelli öğrencilere yönelik geliştirdikleri metaforları belirlemeyi amaçlamıştır. Araştırmada nitel araştırma modeli kapsamında olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Gazi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü 1, 2, 3 ve 4. sınıfına devam eden gönüllü 267 öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırmanın verileri “Engelli öğrenciler benim için ...... gibidir; Çünkü, ……. dır.” cümlesinin yer aldığı açık uçlu form ile toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre öğretmen adaylarının sekiz kategoride 102 metafor ürettiği görülmüştür. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının engelli öğrenciler için sıklıkla çiçek ve herkes metaforunu kullandıkları ortaya çıkmıştır. Öğretmen adaylarının engelli öğrencilere yönelik algılarının genelde olumlu olduğu sonucuna varılmıştır.Item Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bir Çocuğa Temel Matematik Becerilerinin Öğretiminde Baba Eğitim Programının Etkililiği(Ankara Üniversitesi, 2020-03-01) Aydın, Orhan; Cavkaytar, Atilla; Eğitim Bilimleri FakültesiBu çalışmanın amacı aile eğitimi programına katılan bir baba tarafından sunulan öğretimin otizmli çocuğunun temel matematik becerilerini edinmesi üzerindeki etkisini incelemektir. Bu amaç kapsamında babaya çocuğunun performansına ilişkin nasıl yoklama alacağına dair ve sistematik öğretim ve eş zamanlı ipucuyla öğretim süreçlerine ilişkin bir baba eğitim programı hazırlanmıştır. Eğitimlerden sonra ayrıca babaya çocuğuna öğreteceği ilk iki becerinin öğretiminde model olabilecek video modeller verilmiştir. Uygulama süreci içerisinde ise ilk iki beceri öğretiminde babanın performansına ilişkin araştırmacı tarafından dönüt sağlanmıştır. Beceriler arası çoklu yoklama modeline göre tasarlanan araştırmanın bulguları, babanın eş zamanlı ipucuyla öğretim yapmasının çocuğunun temel matematik becerileri öğrenmesinde etkili olduğunu göstermektedir. Babaya sunulan performans dönütü ile uygulama güvenirliğinde artış olduğu görülmüştür. Son beceri öğretiminde ise baba ipucu ve dönüt almadan eş zamanlı ipucuyla öğretim uygulamasını yüksek düzeyde güvenirlikle gerçekleştirmiştir.Item Engelli Sporcularda Spora Katılım Motivasyonu(Ankara Üniversitesi, 2020-03-01) Demir, Gönül Tekkurşun; İlhan, Levent; Eğitim Bilimleri FakültesiAraştırma, Türkiye Bedensel-İşitme-Görme Engelliler Spor Federasyonlarında spor yapan engelli sporcuların spora katılım motivasyonlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Nicel modelde desenlenen araştırmaya toplam 303 engelli sporcu katılmıştır. Araştırmada boyut toplam puanları bakımında spora katılım motivasyonu en yüksek grubun bedensel engelli sporcular olduğu, bunu görme engelli ve işitme engelli sporcuların izlediği tespit edilmiştir. Milli olan sporcuların dış motivasyonlarının, milli olmayan sporculara göre anlamlı olarak yüksek olduğu, yaş artıkça motivasyonsuzluğun anlamlı olarak azaldığı, işitme engelli kadın sporcuların aynı engel grubu içerisinde hem iç ve dış motivasyon puanlarına göre erkek sporcularda anlamlı olarak yüksek motivasyona sahip oldukları, bedensel engelli sporcuların genel olarak spor yapma güdülerinin fiziksel gelişim ile ilişkili olduğu, görme engelli sporcuların iç motivasyon faktörleri arasında “sporun özgür hissettirmesi” özelliğinin daha çok vurgulandığı, işitme engeli sporcularda ise diğer engel gruplarındaki sporculara göre “motivasyonsuzluğun” ön plana çıktığı belirlenmiştir.Item Otizm Spektrum Bozukluğu Olan ve Tipik Gelişim Gösteren Çocukların ve Annelerinin Jest Kullanımlarının Karşılaştırılması(Ankara Üniversitesi, 2020-03-01) Bülbül, Işık Akın; Özdemir, Selda; Töret, Gökhan; Eğitim Bilimleri FakültesiBu araştırmada 11-72 ay aralığındaki otizm spektrum bozukluğu olan (OSB; 6 kız, 24 erkek) ve tipik gelişim gösteren (TGG; 13 kız, 17 erkek) çocukların ve annelerinin jest kullanım düzeyleri sosyal etkileşim (SE), ortak dikkat (OD), davranış düzenleme (DD) ve sergilenen tüm jestlerin toplamından elde edilen toplam (TPLM) jest kategorilerinde incelenmiştir. Araştırmanın bulguları, OSB’li çocukların tüm jest kategorilerinde daha düşük düzeyde jest sergileyerek TGG’li akranlarından farklılaştıklarını göstermiştir. OSB’li çocuğa sahip annelerin ise DD, SE ve TPLM jest kategorilerinde daha düşük düzeyde jest sergileyerek TGG’li çocuğa sahip annelerden anlamlı düzeyde farklılaştıkları belirlenmiştir. OSB’li ve TGG’li çocukların jest kullanım farklılıklarının, annelerinin jest kullanımlarından kaynaklanıp kaynaklanmadığı incelendiğinde, OSB’li ve TGG’li çocukların jest kullanımlarındaki puan farklılığının annelerinden bağımsız olduğu bulgulanmıştır. Annelerin jest kullanımındaki farklılığın, çocukların jest kullanımından kaynaklanıp kaynaklanmadığı incelendiğinde ise araştırma sonuçları, OSB’li annelerin SE ve TPLM jest kategorine ait puanlarında bulgulanan farklılığın kaynaklarından birinin çocukların jest kategorilerinden elde ettikleri puan farklılığı olduğunu göstermiştir. Araştırma bulguları tartışılmış ileri araştırmalara yönelik önerilere yer verilmiştirItem Öğrenme Güçlüğü Olan ve Olmayan Öğrencilerin Sözcük Bilgisi ve Okuduğunu Anlama Becerileri Arasındaki İlişki(Ankara Üniversitesi, 2020-03-01) Dada, Şenay Delimehmet; Ergül, Cevriye; Eğitim Bilimleri FakültesiBu araştırmada öğrenme güçlüğü olan ve normal gelişim gösteren öğrencilerin sözcük bilgileri ve okuduğunu anlama performansları ile bu becerileri arasındaki ilişki düzeyi incelenmiştir. Çalışma grubunu 30 öğrenme güçlüğü olan ve 30 normal gelişim gösteren toplam 60 öğrenci oluşturmuştur. Katılımcıların tümü 3. ve 4. sınıfa devam eden öğrenciler arasından seçilmiştir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Veriler Türkçe İfade Edici ve Alıcı Dil Testi (TİFALDİ) ve Formel Olmayan Okuma Envanteri (FOOE) kullanılarak toplanmıştır. Analizler sonucunda, sözcük bilgisi ve okuduğunu anlama becerilerinde öğrenme güçlüğü yaşayan öğrencilerin normal gelişim gösteren akranlarından anlamlı olarak daha düşük performans sergiledikleri görülmüştür. Öğrencilerin sözcük bilgileri ve okuduğunu anlama becerilerindeki ilişki incelendiğinde ise; öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin bu becerileri arasında kısmi olarak anlamlı bir ilişki bulunurken normal gelişim gösteren öğrenciler için bu beceriler arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Elde edilen bulgular alanyazın çerçevesinde tartışılmıştır.