Askeri yargıda sanığın hakları

dc.contributor.advisorToroslu, Nevzat
dc.contributor.authorSevimli, Kamil
dc.contributor.departmentHukuktr_TR
dc.date.accessioned2022-05-12T11:56:45Z
dc.date.available2022-05-12T11:56:45Z
dc.date.issued1996
dc.description.abstractAccordingly the only way to obtain a quick judgement could not be provided by restricting the rights of the accused in order to gain time. The rights of defence consists of the rights; fîrstly to get the nature of the accuse and its causes, secondly to have the required time and facilities to prepare the defence and the riglıt to present before the judge personally ör with his lawyer. The inıplemetation in nıilitary juridiction procedure, other than except some accuses is seen in favour of taking into the rights of accused. However on öne hand our Military Criminal Procedural Law contains provisions contrary to the most important aspects of the accused's defence related rights such as to examine the documents and get the copies of these documents,to demand to see his lavvyer for arresteds ör to request a lavvyer to be appointed for his defence, ali of which have been stated clearly nowadays in modern criminal laws of the developed coımtries. The absence of provisions to çite the Code No: 1402 Criminal Procedural Law and öpen rooms of interpretation prevents to apply çite the Code No: 1402 Criminal Procedural Law, which contains very new and very wellcommed developments favouring the accused into the Military Criminal Procedure. As a conclusion, in large scale in military juridictionas far as both legal implementation and practice concern there seems no custom in favour of the securing the accused's rights. On the contrary on the points discussed very briefly in above paragraphs vve come across some regulates restricting the rights of the accuseds. it is very obviously thet there needs some urgent changes unavoidadly to be done by reviewing ali these regulations. in particular, it must be paid utmost attention not to restrict these rights in the implementation of military criminal procedural law since when compared with the rights prevailing in favour of accused under civil criminal procedural law there is no actual and legal reason obliging the accused's right to be treated as such restricted.tr_TR
dc.description.ozetBilindiği üzere ülkemizde adli, idari ve askeri yargı olmak üzere üç ayrı yargı kolu mevcuttur. Askeri yargı, askeri idari yargı ve askeri ceza yargısı olmak üzere ikiye ayrılır. Askeri idari yargıda davalara ilk ve son inceleme mercii olarak Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde bakılır. Askeri ceza yargısı ise askeri mahkemeler ve disiplin mahkemelerince yürütülür. Askeri Yargıtay, askeri mahkemelerden verilen hükümlerin son inceleme merciidir. Bu incelemenin konusu, askeri ceza yargılamasında sanık haklarının bugünkü durumunun analizidir. Somut sonuçlara ulaşmak için İnsan Haklan Evrensel Bildirisi ve Avrupa İnsan Haklan Sözleşmesi gibi uluslararası metinlerin yanı sıra Anayasa ve Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu hükümleriyle sanığa tanınmış olan haklan gözönüne almak gerekir. Sanık haklan açısından ilk ve en önemli şart, yargılama makamlannm yasal, bağımsız ve tarafsız olmasıdır. Yasallık ve tarafsızlığın temin edilmiş olmasına karşın, askeri mahkemeler bağımsızlıktan uzaktır. Mahkeme kuruluşunda subay üyeye yer verilmiş olması, hakimlerin ise her türlü özlük işleri açısından yürütme organına bağımlı olması bize böyle bir sonuca ulaştırmaktadır. Bağımsızlık sadece adli yargı hakimleri için değil, askeri hakimler için de sağlanmalıdır. Sanık haklanna dair bir husus da yargılamanın aleniliğidir. Yargılamanın adil olması kadar bunun gösterilmesi de zorunludur. Kapalı kapılar ardındaki yargılama ne kadar adil olursa olsun, kamuoyu vicdanında daima bu konuda bir şüphe bulunacaktır. Haklı olarak, "geciken adalet, adaletsizliktir" denilmektedir. Ülkemizde ise yargıya yönelik eleştirilerin başında davalann uzaması gelmektedir. Gecikme sebepleri ile yargılamanın süratlendirilmesine yönelik çözümler hakkındaki açıklama askeri yargı için de geçerlidir; Fakat yargılamayı süratlendirmek adına savunma hakkını kısıtlayıcı uygulamalara başvurmamak gerekir. Zira çabuk yargılamanın tek yolu, sanık haklannın kısıtlanması suretiyle zaman kazanmak değildir. Sanığın savunma hakkı, isnadın (suçlamanın) niteliği ve nedenleri hakkında bilgi almayı, savunma için zaman ve kolaylıklara sahip olmayı, bizzat veya müdafi vasıtasıyla savunmayı beraberinde getirir. Askeri yargıdaki uygulama, bazı kararlar dışında, sanığın savunma hakkını gözetmek yönündedir. Ancak, sanığın ve müdafiin dosyayı inceleme ve örnek alma yetkisi, tutklu sanığın müdafii ile görüşme yetkisi ve sanığın kendisine müdafi tayin edilmesini isteme hakkı gibi savunma hakkı açısından büyük önemi haiz konularda, Askeri Yargılama Usulü Kanununun çağdaş düzenlemelere aykın hükümlere yer vermiş97 olduğunu görmekteyiz. Öte yandan Askeri Yargılama Usulü Kanununda açıkça atıf bulunmaması veya bu kanunda boşluk olmaması, sanık haklan açısından önemli yenilikleri de içeren 1402 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu hükümlerinin askeri mahkemelerde uygulanamaması sonucunu doğurmaktadır. Sonuç olarak gerek yasal mevzuat gerekse uygulama itibarıyla askeri yargıda sanık haklarının büyük ölçüde teminine yönelik bir temayül gözlenmektedir. Fakat yukarıda kısaca temas ettiğimiz noktalarda sanık haklarım kısıtlayıcı düzenlemelere rastlamaktayız. Bütün bu düzenlemelerin gözden geçirilerek zorunlu yasal değişikliklerin yapılması kaçınılmazdır. Özellikle silahlı kuvvetlerin ve askeri yargının bünyesine has düzenlemelerde, sanık haklarının kısıtlanmamasına azami derecede özen gösterilmelidir. Askeri ceza yargılamasında sanık haklarının, genel ceza yargılamasına oranla daha az korunmasını zorunlu kılan fiili veya hukuki hiçbir sebep yoktur.tr_TR
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/20.500.12575/80220
dc.language.isotrtr_TR
dc.publisherSosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.subjectHukuktr_TR
dc.titleAskeri yargıda sanığın haklarıtr_TR
dc.typemasterThesistr_TR

Files

Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
051619.pdf
Size:
6.38 MB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.62 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description: