PHRYGIA EPIKTETOS'TAKİ MEN KÜLTÜ ÜZERİNE NOTLAR
No Thumbnail Available
Date
2019
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Men, Hellenistik ve Roma Dönemleri boyunca İtalya'dan Pontus'a kadar sürekli tapınım görmüş ve ay ile özdeşleştirilmiş bir tanrıdır. Kökeni hakkında tartışmalar sürmekle birlikte, genel kabul olarak bir Anadolu ve İran tanrısı olduğu üzerinde durulmaktadır. Kültü, değişik coğrafyalarda farklı özellikler almış ve yeraltı, ölüm, bereket, kadın, çocuk, aile ve adalet gibi kavramlarla özdeşleştirilmiştir. Bunun yanında, diğer pek çok tanrı ve tanrıça gibi, tapınım gördüğü merkezlerin yerel tanrısı olarak karşımıza çıkmaktadır. Hellenistik ve Roma dönemlerinde, Büyük Phrygia içinde izole bir yapıya sahip olan Phrygia Epiktetos mikro coğrafyasındaki Men tapınımı, Phrygia - Lydia ve Phrygia - Pisidia sınırına göre oldukça seyrek olmakla birlikte, bölgede bulunan diğer kültlere göre daha arka planda kalmış görünmektedir. Epiktetos'ta ölüm, aile, çocuk ve şifa ile özdeşleştirilmiş olan Men, özellikle Hekate ile çift oluşturmuş ve kimi durumlarda Asklepios'un oğlu çocuk–tanrı Telesphoros ile özdeşleştirilmiştir. Aldığı ορανόςve τύραννοςgibi sıfatlarla pagan monotheist bir karakter kazanmış ve Hıristiyanlığa geçişte bir basamak oluşturmuştur.
Description
Keywords
Ay-tanrı Men, Phrygia Epiktetos, Dağlık Phrygia, Yerel Kültler, Pagan Monoteizmi, Ölüm, Aile, Çocuk