Elektronik imza
| dc.contributor.advisor | Erten, Ali | |
| dc.contributor.author | Gürbüz, Ayşe | |
| dc.contributor.department | Hukuk | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2022-06-02T07:22:34Z | |
| dc.date.available | 2022-06-02T07:22:34Z | |
| dc.date.issued | 2004 | |
| dc.description.abstract | SUMMARY The subject of my thesis is "electronic signature". In my thesis, there are four sections and an introduction part. In the introduction part, I have given some information about my thesis and its content. In this thesis, the subject of electronic signature was examined with regard to Electronic Signature Law Numbered 5070, the principles of Turkish Code of Obligations, United Nations Commission on International Trade Law Draft Uniform Rules on Electronic Signatures, Directive 2000/31 /EC of The European Parliament and of The Council of 8 June 2000 on Electronic Commerce, Directive 1999/93/EC of The European Parliament and of The Council of 13 December 1999 on a Community Framework for Electronic Signatures and other codes of foreign countries which accepted the Electronic Signature Codes. Technological and market trends, history that cover Internet, electronic commerce, electronic contracts, electronic signature concept, basics of digital signatures, international initiatives and studies that have been executed in our country and in the world were investigated in detail in my thesis. The main subject of my thesis is electronic signature but to addition this, I have examined Internet, electronic commerce and electronic contracts briefly as far as possible in the content of my thesis.The name of the first part of my thesis is "Internet and Electronic Commerce". In this part, I investigated Internet from the point of view of its technical meaning, history and background and its advantages. I also examined electronic commerce in the first part. Fistly I have defined electronic commerce and I gave some definitions made by international institutions. Telephone, fax, TV, electronic fund transfer, electronic data intrchange and Internet are the tools of electronic commerce. Electronic commerce takes place in four categories which are business to business, business to consumer, consumer to administration and business to administration. Then I have mentioned the advantages of electronic commerce and I also examined development of electronic commerce and international initiatives and studies that have been executed in our country about electronic commerce. The second part of my thesis is about electronic contracts. Electronic contracts can be defined as contracts that are concluded by using electronic communication means through Internet. The types and formation methods of electronic contracts are also examined briefly. In the third part of my thesis I have examined electronic signature that is the main subject of my thesis. An electronic signature means data which affixed to or logically associated, with a data message, used to identify the signature holder and indicate his/her approval of the information contained in the data. A digital signature is a sub category of the electronic signatures and it can be defined as a message digest created by processing the message contents using a special 138algorithm encrypted using the sender's private key. There are two keys in the digital signature which are public key and private key. Private key is used to encrypt the message and public key is used to decrypt it. These keys are produced, stored and administrated by the certification authorities that may be a public or a private enterprise. In this part, I have investigated the electronic signature concept, basics of digital signatures within the scope of Electronic Signature Law Numbered 5070, international initiatives and studies that have been executed in our country and in the world, the definitation, the kinds of electronic signature, the methods of encryption, certification authorities, the holder of the dijital signature, the scope of legal responsibilities of the certification authorities' and the holder's of the digital signature, the aim and function of the digital signature, the comparison between dijital signature-electronic signature and dijital signature-hand signature and the technical infrastructure of digital signature. In the last part of my thesis, I have investigated dijital signatures from the point of view of value of proof. There is a freedom of form regarding with the conclusion of the contracs in Turkish Law, as a rule. But when it comes to the proof, there are mandatory rules requiring writing and hand signature. Numbered 5070 Electronic Signature Law made digital signature possible by Article 5, 22 and 23. According to Article 5 of Numbered 5070 Electronic Signature Law, the secure electronic signature has same legal results like hand signature. But legal transactions which 139Laws subject to legal way or a private procedure and guarantee contracts cannot be conclude by the secure electronic signature. Article 22 of Numbered 5070 Electronic Signature Law added a sentence to Turkish Code of Obligations Article 14 sub paragraph n. According to this, the secure electronic signature has same value of proof like hand signature. And Article 23 of Numbered 5070 Electronic Signature Law added Article 295/A to Turkish Procedure Law. Accordig to this, electronic datas concluded by the secure electronic signature suitable for its procedure are consired as proissory note. And these datas are respected as definite evidence. | tr_TR |
| dc.description.ozet | ÖZET Tezimizin konusu "Elektronik İmza"dır. Tezimizde dört bölüm ve bir giriş kısmı bulunmaktadır. Tezimizin birinci bölümünde, elektronik ticaretin özünü teşkil eden internet ve elektronik ticaret kavramlarının gelişimi ve avantaj lan giriş mahiyetinde kısaca değerlendirilmiştir. Özellikle bilgisayarların birbirine bağlanması ile ortaya çıkan bir açık ağ (Web) sistemi olan internet; başlangıcındaki askeri ve akademik amacının dışında, küresel düzeyde her alam kapsayan ve ticari yönü de gittikçe artan bir özellik arzetmektedir. internetin dünya çapında giderek artan ve yaygınlaşan bu kullanımı, daha düşük maliyetli, daha hızlı ve bilgiye dayanan yeni bir ticaret yöntemi olan elektronik ticareti de beraberinde getirmiştir. Elektronik ticaret son on yılda büyük bir hızla gelişmiştir ve daha da artan bir hızla gelişmeye devam etmektedir. Elektronik ticaret hacmi her yıl katlanarak büyümektedir. Artık internette olmak bir tercih ya da teknolojiye ayak uydurmanın bir avantajı olmaktan çıkmış, bir zorunluluk haline gelmiştir. Kısaca, teknolojinin baş döndürücü bir hızla geliştiği ve sınırların kalktığı küresel bir dünyada elektronik ticaret mutlak hükümranlığını ilan etmek üzeredir. Elektronik ticaret, dar anlamda Internet üzerinden yapılan ticareti ifade etmektedir. Geniş anlamda ise, açık ve kapalı ağlar üzerinden, fiziki temas kurmaksızın, telekomünikasyon araçları kullanılarak yapılan ticari faaliyeti ifade eder. Genelanlamdaki elektronik ticaretin başlıca altı aracı vardır: Telefon, televizyon, faks, elektronik ödeme ve para transfer sistemleri, elektronik veri alışverişi ve internettir. Elektronik ticaret başlıca dört kategoride gerçekleşmektedir. Bunlar; işletmeden işletmeye, işletmeden tüketiciye, işletme ile devlet ve devlet ile tüketici arasındadır. Çalışmamızın ikinci bölümünde elektronik sözleşme kavramı incelenmiştir. Elektronik ticaretin hukuki temeli ve icra aracı, elektronik sözleşmelerdir. Elektronik sözleşmeler, internet üzerinden gerçekleştirilmesi nedeniyle, kendine özgü bazı özellikler arz etse de, kuruluşuna ve hükümlerine, uygun düştüğü ölçüde borçlar hukukunda düzenlenen geleneksel sözleşmelere uygulanan hükümler uygulanabilecektir. Türk Hukukunda elektronik satım sözleşmesi, kurulması ve tarafların hak ve yükümlülükleri balondan, BK ve TKHK'nun ilgili hükümlerine tabi olmalı, ancak bu hükümler uygulanırken, elektronik ticaretin kendine özgü özellikleri dikkate alınmalıdır. Elektronik satım sözleşmesi "mesafeli sözleşme" kavramından da bağımsız olarak ele alınmalıdır. Mesafeli sözleşme, bir tüketici sözleşmesi olarak çeşitli konularda olmak üzere mesafeli yöntemlerle kurulan sözleşmeleri ifade eder. Elektronik satım sözleşmesinin kurulmasında kullanılan iletişim araç ve yöntemleri de mesafelidir. Bununla birlikte, bir elektronik satım sözleşmesi ancak tüketiciler ile işletmeler arasında gerçekleşen elektronik ticarette, diğer bir ifadeyle, tüketici konumunda olan 133bir alıcı ile kurulduğu takdirde mesafeli sözleşme niteliği kazanır. Buna karşılık, işletmeler arası elektronik ticarette kurulan elektronik satım sözleşmeleri mesafeli iletişim araç ve yöntemleri ile kurulmalarına rağmen, mesafeli sözleşme niteliğine sahip olamayacaklardır. Çalışmamızın üçüncü bölümünde çalışmamızın ana konusunu teşkil eden elektronik imzanın teknik altyapısı, dijital imza kavramı, sistemin işleyişi ve özellikleri, elektronik imza sahibi (kullanıcı), onay kurumlan ve güvenen taraf arasındaki ilişkiler, tarafların sorumlulukları ve elektronik imzalı belgelerin geçerlilik ve delil değerini düzenleyen kuralları belirleyen hukuki altyapı Türk hukuku ve yabancı hukuklar bakımından, UNCITRAL E-İmza Yeknesak Kuralları ve 5070 sayılı EÎK ve AB Direktifleri hükümleri çerçevesinde araştırılmıştır. E-ticaretin gelişebilmesi ve kullanıcılar tarafından benimsenebilmesinin ilk şartı, açık ağ sistemine güven duyulmasının sağlanmasıdır. Bu amaçla, e-ticaretin gerçekleştiği ortamda, taraflar arasında iletilen bilginin gizliliği, bütünlüğü ve tarafların kimliklerinin doğruluğu, kurulacak teknik ve hukuki bir altyapı ile garanti edilebilmesi ihtiyacı duyulmaktadır. İşte e-imza, bu ihtiyacın karşılanması amacıyla kullanılan bir teknolojidir. Elektronik imzanın, kişilerin biyometrik özelliklerine dayalı (ses, göz retinası taraması, parmak izi taraması gibi) biyometrik yöntemler, kredi kartlarında kullanılan PIN kodları, elle atılmış imzanın tarayıcıdan geçirilerek elektronik ortama aktarılmış hali, bilgisayar ekranında bu amaçla yapılmış bir kalemle atılan imza tekniği veya 134çift anahtarlı kriptografiyle oluşturulan dijital (sayısal) imzayı da içeren bir üst kavram olarak karşımıza çıktığı görülmektedir. Elektronik imza tanımlarında herhangi bir teknolojiye üstünlük tanınmadan, sadece ondan beklenen fonksiyonlar dikkate alınarak tanım yapılması "teknolojik tarafsızlık" kavramıyla açıklanabilir. Böylece elektronik imza alanında gerçekleşen değişikliklerin kanun değişikliğine gerek kalmaksızın uygulanabilmesi sağlanmış olmaktadır. Kanuni düzenlemeler, bu anlamda teknolojinin gerisinde kalmamış ve her değişikliğe uygulanabilir bir duruma getirilmiştir. Elektronik imza, şimdiye kadar imzalamada kullanılan ve ileride kullanılabilecek tüm yöntemleri kapsar bir şekilde hukuki düzenlemeye kavuşmuştur. İradeyi açıklamak için kullanılan kalıba şekil denir. Şekil konusunda elektronik sözleşmelerde de Türk Borçlar Hukukundaki genel kural olan şekil serbestisi geçerlidir. Ancak, Kanunun aradığı hallerde resmi ve yazılı şekil şartının yerine getirilmesi gerekmektedir. Sözleşmeler kurulurken yazılı şekil aranmasa da ispat aşamasında elektronik imzaların imzalanması gerekmektedir. imza konusunda elektronik imza, dijital imzayı ve diğer biyometrik tabanlı imzaları kapsayan bir üst kavramdır. Dijital imzalar için onay kurumlarının varlığı gerekmektedir. Onay kurumları, kişiler adına, açık ve gizli anahtar adı verilen bir çift şifre üretir, saklar ve yönetimini yapar. Özel anahtar/gizli anahtar (imza oluşturma verisi) kişiye özgüdür ve özenle saklanması gerekir. Açık anahtar (imza doğrulama verisi) ise kamunun erişimine açık olarak onay kurumlarınca yayımlanır. Kişi bir 135elektronik belgeyi imzalamak istediği zaman, ilk önce matematiksel bir algoritma kullanarak mesajın özetini çıkarır. Buna hash değeri denir. Sonra bunu onay kurumunun verdiği özel anahtarıyla şifreleyecektir. Daha sonra şifreli hash değerini alıcının genel anahtarıyla şifreleyip mesajı gönderecektir. Mesajı alan kendi özel anahtarıyla mesajı deşifre eder. Sonra aynı algoritmayla mesajın özetini (hash değeri) çıkarır. Mesajı alan göndericinin genel anahtarım kullanarak gönderenin bulduğu hash değeriyle kendi bulduğu değeri karşılaştırır. Sonuçlar aynıysa, mesaj değişikliğe uğramamış demektir. Çalışmamızın dördüncü bölümünde, elektronik imzalı belgelerin ispat hukuku yönünden değerlendirilmesi yapılmıştır. Kanun koyucu 5070 sayılı EİK ile güvenli e-imza ile imzalanmış belgelere kesin delil niteliği vermiştir. Güvenli e-imza dışında kalan e-imzalar bakımından ise kanunda bir düzenleme olmadığı için HUMK md. 367'ye müracaat edilecek ve bu hüküm doğrudan uygulanacaktır. Ancak md. 367'nin uygulanabilmesi için şu ihtimallerden birinin gerçekleşmesi gerekir: Güvenli e-imza dışında kalan e-imzalara ilişkin bir delil sözleşmesi olması, karşı tarafın güvenli e-imza dışında kalan e- imzaların delil olarak kullanılmasına muvafakat etmesi veya senetsiz ispatı caiz olan durumlardan birinin söz konusu olması gerekmektedir. Güvenli e-imza dışında kalan e-imzalar açıklanan gerekçeler sonucunda takdiri delil olarak nitelendirilmelidir. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/80855 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
| dc.subject | Hukuk | tr_TR |
| dc.title | Elektronik imza | tr_TR |
| dc.title.alternative | Electronic signature | tr_TR |
| dc.type | masterThesis | tr_TR |